Sinds maart 2012 is de Leeuwarder Oldehove optisch verkracht: door het aanbrengen van een glazen uitkijk platform is dit monument gedegradeerd tot een kermisattractie. Het beeldbepalende monument en kenmerk van onze hoofdstad heeft oorlogen doorstaan, de twisten tussen de Schieringers en Vetkopers “meegemaakt” en heeft staan trillen bij muziek evenementen. Het heeft ook staan trillen bij het aanbrengen van de lift in 1915, en ook tijdens de restauraties in 1910, 1972-1974, en recent in 1996/97. Werkelijk alles is er aan gedaan om dit markante gebouw te behouden.
Zelf kan ik mij de restauratie uit de zeventiger jaren nog heel goed herinneren. Mijn vader had in die tijd een bloeiende handel in antieke bouwmaterialen, en overal werden kerken en gebouwen gerestaureerd. Geld voor restauratie was toen geen probleem, want de subsidiepotten zaten vol. De Oldehove is opgebouwd uit kloostermoppen, en die waren toen nog volop te verkrijgen. De voorraad kloostermoppen op het opslagterrein aan de Voorweg in Damwoude wars soms immens: de hele moppen werden als muren gestapeld, en de halve en driekwartstenen werden daar los achter gegooid. Deze grote hopen halve stenen waren vele meters hoog. Halve en driekwart stenen waren net zo goed te verhandelen als hele stenen, al werden 3 halve stenen als één verrekend, en twee driekwart stenen ook als één. Maar ze waren soms ook zo weer verdwenen, want in die periode zijn vrijwel alle kerken en oude gebouwen gerestaureerd. In die periode werd alles nog met de hand geladen en gelost, en ik ben vele malen mee geweest om de vrachtauto weer te lossen. De grootste projecten waren toen de Martinitoren in Groningen en de Oldehove in Leeuwarden. Ik was toen 12-13 jaar oud, en het was een hele belevenis om na het lossen van de auto met de lift naar boven te gaan, en vanaf de top over de stad Groningen uit te zien. Datzelfde gold ook voor de Oldehove, al was die lang niet zo hoog, en was het uitzicht minder mooi als in Groningen.
Ik kan mij er dus iets bij voorstellen dat mensen de Oldehove willen beklimmen via de zandstenen trap, of met de lift naar boven gaan om de stad op die wijze te bezichtigen. Met de trap is echt een beleving op zich: onderweg krijg je steeds duidelijker voor ogen hoe vroeger alles in zijn gang moet zijn gegaan. De metersdikke muren, schietsleuven en nauwe doorgangen brengen je terug in de tijd van ridders en harnassen. Bovenop de Oldehove is het zicht niet echt adembenemend, en dat komt doordat de toren gewoon niet hoog genoeg is. En dat is dus precies wat mij nu zo tegenstaat aan de glazen wrat die nu aangebracht is aan de Oldehove: de toren is ongeveer 40 meter hoog en heeft nu niet echt een adembenemend uitzicht. Dat is wel even anders met de glazen Skywalk boven de Grandcanyon: dit glazen hoefijzer steekt 22 meter uit de wand, en hangt maar liefst 1220 meter boven de Colorado rivier! Kijk, dat is de moeite waard! Maar om nu een miserabel glazen plankje naast een eeuwenoud monument te hangen gaat mij veel te ver. Ten eerste past het gewoon niet bij dit gebouw, en ten tweede zijn er wel hogere gebouwen te vinden in Leeuwarden die meer te bieden hebben. Dat blijkt wel als de glazen kolos bij het station wordt opengesteld om de mensen de gelegenheid te geven de stad van boven te zien. Dit is een modern pand, en hier een glazen uitkijkpost heel goed bij. Dat er mensen zijn die zoiets bedenken vind ik oké, maar dat een gemeentebestuur en een welstandscommissie hier mee akkoord gaan, begrijp ik echt niet! Ik vind het een gruwel, een uitwendige en kwaadaardige tumor die zo snel mogelijk operatief verwijderd moet worden!
Het lijkt mij voor een kermisexploitant niet zo moeilijk om een dergelijk glazen platform aan een stalen pilaar te hangen, en de mensen te laten griezelen op 40 meter boven de grond. Dan is het leuk, een attractie. En als ze die dan een paar keer per jaar opstellen op het Oldehoofsterkerkhof is de uitwerking gelijk, maar dan blijft de stad verschoond van een glazen tumor aan een eeuwenoud monument. Als ik in 1972 had geweten dat er 40 jaar later een kermisattractie zou worden gemaakt van de Oldehove had ik vast niet zo goed mijn best gedaan om de auto’s met de hand te lossen!